Chè đậu đen không chỉ là món ăn giải nhiệt ngày hè của người Việt mà còn là biểu tượng của tình thân; của ký ức làng quê; của những mùa đậu chín thơm mùi phù sa và bàn tay tảo tần của mẹ. Trong dòng chảy của thời gian; bát chè mộc mạc ấy vẫn giữ nguyên vị ngọt ngào của tuổi thơ; đọng lại trong tâm trí bao người con xa quê.

Chè đậu đen và tuổi thơ gắn liền với bờ đê, bãi phù sa

Tuổi thơ tôi gắn liền với con đê làng nơi hai bên bờ sông phủ đầy đất phù sa màu mỡ. Mùa nào thức ấy; mẹ đều trồng đủ loại cây trái nuôi sống gia đình. Đặc biệt nhất vẫn là mùa đậu đen; thời điểm mà cả nhà cùng nhau hái đậu trên cánh đồng rì rào gió sông.

Khi đậu đen chín; tôi thường theo mẹ ra đồng từ sáng sớm. Mẹ nhắc: “Đậu mà để già là nứt vỏ, hạt rụng hết đấy con à”. Những quả đậu đen căng mọng được phơi trên sân gạch; đợi đến khi giòn khô, mẹ đập nhẹ bằng chiếc đòn tre. Hạt đậu đen bóng; tròn lăn lóc trên nia như những viên ngọc nhỏ từ đất mà ra.

Mẹ chia đậu làm ba phần: một phần biếu ông bà nội ngoại; một phần mang ra chợ bán lấy tiền mua dầu, muối, sách vở; và phần còn lại cất kỹ trong chiếc chum sành – Dành để nấu cho gia đình trong những ngày hè oi ả

Món giải nhiệt bình dị mà chan chứa yêu thương

Mỗi sáng mùa hè, mẹ dậy sớm nhóm bếp củi; đun một nồi chè đậu đen to. Nước đậu được lọc trong, để nguội rồi cho vào chiếc tủ lạnh chạy đá ngày ấy. Giữa trưa đi làm đồng về, chỉ cần một bát nước đậu đen mát lạnh là bao mệt nhọc như tan biến.

Chè đậu đen – Món quà mùa hè đậm vị ký ức và tình mẹ
Món chè giải nhiệt bình dị mà chan chứa yêu thương (Ảnh: internet)

Có hôm mẹ giữ lại phần cái – Những hạt đậu mềm nhừ, bùi bùi – Nấu chè với đường phèn, thêm lát gừng thơm. Ăn xong, cả nhà quây quần bên gốc nhãn, người lớn chuyện trò, trẻ nhỏ cười vang. Không cần điều hòa, chẳng có kem hay đồ uống công nghiệp, chỉ có bát chè đậu đen mộc mạc mà ngọt từ lòng, mát từ tim.

Chè đậu đen – Món ăn của ký ức và tình mẹ tảo tần

Lớn lên, tôi rời quê đi học, đi làm. Đôi lần thèm bát chè đậu đen của mẹ, tôi tự nấu – Ngâm đậu, hầm mềm, thêm chút muối, chút đường. Vị cũng ngon đấy, nhưng vẫn thấy thiếu. Thiếu gì ư? Có lẽ là thiếu tiếng lửa bếp củi lép bép, thiếu bàn tay mẹ khuấy chè bằng muôi gỗ, thiếu tiếng gọi vọng vào bếp: “Chè nguội rồi, ra ăn đi con!”

Giờ mẹ đã già, ít nấu chè như trước. Nhưng chỉ cần một lần ai đó nhắc đến là trong lòng tôi lại bồi hồi. Trong tôi, bát chè ấy không đơn thuần là món ăn – Mà là một phần ký ức, là bóng mẹ gầy trong nắng hè, là những mùa đậu đen thấm đẫm tình quê.

Chè đậu đen – Hương vị Việt, tình cảm Việt

Ở khắp mọi miền đất nước, chè đậu đen hiện diện trong mâm cỗ mùa hè, trong tiệc cưới hỏi, giỗ chạp, hay chỉ đơn giản là bữa trưa mát lành. Từ quán cóc hè phố đến những quán chè nổi tiếng, đâu đâu cũng có bóng dáng của món chè dân dã ấy. Dù biến tấu với cốt dừa, trân châu hay đá bào, thì cái hồn của chè đậu đen vẫn là sự mềm bùi của hạt đậu, vị ngọt thanh, và cảm giác thanh mát lan tỏa trong từng thìa.

Chè đậu đen – Món quà mùa hè đậm vị ký ức và tình mẹ
Theo y học cổ truyền, đậu đen giúp thanh nhiệt, giải độc, bổ thận, làm mát gan (Ảnh: internet)

Không chỉ ngon, chè đậu đen còn tốt cho sức khỏe. Theo y học cổ truyền, đậu đen giúp thanh nhiệt, giải độc, bổ thận, làm mát gan. Trong những ngày hè nắng gắt, một bát chè đậu đen không chỉ làm dịu cơn khát mà còn nuôi dưỡng cả tinh thần.

Chè đậu đen – Một phần tuổi thơ không thể quên

Có những món ăn đi cùng người Việt suốt cuộc đời. Chè đậu đen là một trong số đó. Nó không chỉ là thức uống giải khát, không chỉ là bài thuốc dân gian, mà còn là sợi dây kết nối ký ức, nối những bữa cơm gia đình, nối tình mẹ – Con, quê – Người.

Dù có đi đâu, ăn gì, tôi vẫn chẳng thể quên được vị chè ngày ấy: ngọt dịu như lời ru của mẹ, thanh mát như gió sông quê, và đậm đà như chính tình yêu mà mẹ dành trọn trong từng hạt đậu.