Việc sử dụng mạng xã hội đã trở thành công cụ giao tiếp phổ biến. Tuy nhiên, việc lạm dụng nó có thể gây ra hậu quả tiêu cực, đặc biệt là hiện tượng “sống ảo” ở nhiều bạn trẻ.

Mỗi thời đại đều có phương thức giao tiếp riêng. Trong quá khứ, việc viết thư và chờ phản hồi mất rất nhiều thời gian vì khoảng cách địa lý và phương tiện vận chuyển chậm chạp. Tuy nhiên, với cuộc cách mạng công nghệ 4.0, việc gửi thư đã được thay thế bằng những cú click và nhập liệu trên mạng xã hội.

Mạng xã hội (social media) đã kết nối con người trên khắp thế giới; giúp thu hẹp khoảng cách về không gian và thời gian nhờ sự nhanh chóng và tiện lợi. Nghiên cứu chỉ ra rằng việc sử dụng mạng xã hội đã tăng hơn 100% trong vòng một thập kỷ qua; khiến nó trở thành công cụ giao tiếp không thể thiếu. Tuy nhiên, sự lạm dụng có thể gây ra hậu quả tiêu cực; đặc biệt là hiện tượng “sống ảo” ở nhiều bạn trẻ.

Sống ảo là gì?

“Sống ảo” là lối sống không thực tế, nơi người dùng tạo ra một phiên bản hoàn hảo của mình trên mạng xã hội; xa rời cuộc sống thật. Điều này có thể dẫn đến việc giới trẻ mất đi cơ hội tham gia vào các hoạt động ngoại khóa; giảm tương tác trực tiếp với bạn bè và gia đình. Thay vì tham gia giao lưu ngoài đời thực, họ có thể chỉ ngồi trước màn hình; kết bạn ảo với những người xa lạ trên Facebook, Instagram, Twitter, v.v.

Tác động tiêu cực của sống ảo

Một nghiên cứu của Đại học Pennsylvania đã chỉ ra rằng việc dành quá nhiều thời gian trên mạng xã hội; có thể làm giảm sự hài lòng về cuộc sống và gia tăng cảm giác cô đơn. Khi bạn chỉ chăm chú vào việc xây dựng hình ảnh lý tưởng trên mạng; bạn có thể quên mất thế giới thực. Hàng giờ liền nhắn tin và lướt mạng có thể khiến bạn lãng quên những người thân yêu xung quanh.

Thế giới ảo còn mang đến những rủi ro khác. Theo nghiên cứu từ Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ, việc lạm dụng mạng xã hội không chỉ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tinh thần; mà còn dễ tạo ra các tình huống như bị lừa đảo; bắt nạt trực tuyến hoặc trở thành nạn nhân của các tội phạm mạng.

Hậu quả của việc sống ảo

Nếu sống ảo trở thành thói quen, nhiều người trẻ sẽ cảm thấy xa cách khi bước ra thế giới thực. Các mối quan hệ với bạn bè và gia đình có thể trở nên lỏng lẻo. Một số người thậm chí phải đối mặt với tình trạng rối loạn lo âu và trầm cảm; khi cảm nhận sự khác biệt giữa “cuộc sống ảo hoàn hảo” và thực tại của mình. Nghiên cứu từ Đại học Harvard đã cho thấy có mối liên hệ mạnh mẽ giữa việc sử dụng mạng xã hội quá mức và cảm giác cô lập xã hội.

Sống ảo: Hiểm họa từ mạng xã hội đối với giới trẻ
Đừng để mạng xã hội chi phối cuộc sống, gây hại đến sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn (ảnh: Bách hoá xanh)

Làm sao để sử dụng mạng xã hội một cách hợp lý?

Mạng xã hội mang lại lợi ích to lớn nếu sử dụng đúng cách. Các chuyên gia khuyến nghị giới hạn thời gian sử dụng mạng xã hội mỗi ngày để tránh bị cuốn vào thế giới ảo. Nghiên cứu từ Đại học Oxford cho thấy việc giới hạn thời gian sử dụng mạng xã hội dưới 30 phút mỗi ngày có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tinh thần.

Hãy dùng mạng xã hội như một công cụ phát triển bản thân; kết nối với mọi người một cách lành mạnh và cân bằng. Đừng để nó chi phối cuộc sống và gây hại đến sức khỏe tinh thần của bạn.

Thầy Phạm Văn Điệp – Giáo viên tin học công tác tại trường Bắc Kiến Xương, luôn nỗ lực giúp học sinh vượt qua cám dỗ từ mạng xã hội, khơi dậy niềm đam mê học tập. Tận tâm và sáng tạo, thầy không ngừng tìm kiếm phương pháp giáo dục hiệu quả nhằm bảo vệ học sinh khỏi những ảnh hưởng tiêu cực của internet, đóng góp vào sự phát triển toàn diện của các em.

Xã hội phát triển với mạng xã hội làm phương tiện giao tiếp quan trọng; nhưng điều đó không có nghĩa bạn nên chìm đắm vào thế giới ảo. Hãy kiểm soát thời gian sử dụng mạng, duy trì các mối quan hệ thực tế; và sống một cuộc sống lành mạnh, hạnh phúc. Như vậy, mạng xã hội sẽ trở thành công cụ giúp bạn phát triển thay vì phá hủy tâm hồn.