Dạy con tính kỷ luật giúp trẻ hình thành những kỹ năng xã hội, khả năng tự kiểm soát và phát triển nhân cách.
- Cách dạy con học tốt – bí quyết giúp con thành công
- 5 sai lầm khi hẹn hò phái nữ thường mắc phải khiến đánh mất tình yêu
Các nghiên cứu chứng minh rằng, việc dạy con tính kỷ luật từ sớm có ảnh hưởng tốt đến sự phát triển hành vi; và nhận thức của trẻ trong suốt quá trình trưởng thành.
Xem nhanh
Tầm quan trọng của dạy con tính kỷ luật từ nhỏ
Theo nghiên cứu của Baumrind công bố năm 1996 thì “trẻ em không tự hình thành kỹ năng ngôn ngữ xã hội hoặc nhận thức về quy tắc”. Thông qua việc sớm áp dụng kỷ luật cha mẹ giúp trẻ hiểu các quy tắc và trách nhiệm. Các quy tắc và giá trị mà cha mẹ định hướng trong thời thơ ấu sẽ ảnh hưởng đến hành vi của trẻ cả cuộc đời.
Lợi ích của kỷ luật sớm
- Phát triển khả năng tự kiểm soát: Trẻ được rèn luyện kỷ luật sẽ học cách tự điều chỉnh hành vi của mình; thay vì chỉ hành động theo cảm xúc nhất thời.
- Tăng cường tính tự chủ và lòng tự trọng: Theo nghiên cứu của Skinner (1953); hiểu và tuân thủ các quy tắc giúp trẻ xây dựng lòng tự trọng và phát triển tính tự chủ.
- Hỗ trợ sự phát triển xã hội: Khi trẻ tuân thủ các quy tắc xã hội; chúng học cách tương tác, giao tiếp hiệu quả và xây dựng mối quan hệ lành mạnh với người khác.
Biện pháp dạy con tính kỷ luật hiệu quả
Dưới đây là một số biện pháp được khoa học chứng minh có hiệu quả trong việc rèn luyện kỷ luật cho trẻ:
Thiết lập quy tắc rõ ràng
Theo Baumrind (1996), quy tắc cần dễ hiểu và cụ thể để trẻ biết được giới hạn hành vi và các trách nhiệm liên quan. Các quy tắc cần được truyền đạt rõ ràng để trẻ có thể dễ dàng tuân thủ.
Nhất quán trong việc áp dụng các quy tắc
Nghiên cứu của Kazdin (2008) chỉ ra sự nhất quán trong việc áp dụng các biện pháp kỷ luật là yếu tố quyết định thành công. Các phản hồi nhất quán của cha mẹ về những hành vi đúng và sai; sẽ giúp trẻ hiểu rõ hơn về hậu quả của hành vi và hình thành thói quen tuân thủ.
Khuyến khích hành vi tích cực
Theo lý thuyết điều kiện hóa của Skinner (1953); việc khuyến khích các hành vi tích cực là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để dạy trẻ kỷ luật. Thay vì chỉ tập trung vào việc phạt khi trẻ mắc lỗi; cha mẹ nên khen ngợi và khuyến khích những hành vi tốt; từ đó giúp trẻ cảm thấy tự hào và muốn duy trì những hành vi này.
Giải thích lý do của các quy tắc
Nghiên cứu của Hoffman (2000) cho thấy rằng trẻ em có xu hướng tuân thủ tốt hơn khi hiểu rõ lý do đằng sau các quy tắc. Cha mẹ nên giải thích cụ thể lý do vì sao cần tuân theo quy tắc; để trẻ cảm thấy có trách nhiệm và tự giác hơn trong việc tuân thủ.

Làm gương cho trẻ
Trẻ em học hỏi thông qua quan sát, vì vậy hành vi của cha mẹ là một trong những nguồn học tập chính. Nghiên cứu của Bandura (1977) về lý thuyết học qua quan sát cho thấy rằng; trẻ thường bắt chước hành vi của cha mẹ. Do đó, việc cha mẹ tuân thủ các quy tắc và hành xử đúng mực sẽ là tấm gương tích cực để trẻ noi theo.
Việc rèn luyện kỷ luật cho trẻ không chỉ là nhiệm vụ ngắn hạn; mà còn có vai trò quan trọng trong việc định hình tính cách; và khả năng nhận thức xã hội của trẻ trong suốt cuộc đời. Các biện pháp như thiết lập quy tắc rõ ràng, khuyến khích hành vi tích cực; và kiên nhẫn áp dụng quy tắc sẽ giúp trẻ phát triển tính tự kiểm soát, tự tin và trách nhiệm. Cha mẹ cần kiên trì và nhất quán trong quá trình này để giúp trẻ phát triển toàn diện cả về mặt nhận thức lẫn hành vi.
Theo nghiên cứu của Baumrind (1996)