Tiếng trống trường không chỉ điểm giờ học mà còn đánh thức bao ký ức tuổi thơ. Một biểu tượng văn hóa học đường giàu cảm xúc, đậm đà bản sắc Việt.

Tiếng trống đầu đời – âm thanh của sự khởi đầu

Sáng đầu thu năm ấy, sân trường rợp nắng, cờ đỏ bay phấp phới trên nền trời xanh ngắt. Tôi – một cô học sinh lớp Một, còn rụt rè nắm chặt tay mẹ. Bất chợt, một hồi trống vang lên rộn ràng, trầm ấm. Âm thanh ấy như đánh thức bầu không khí yên ả, lan tỏa qua từng tán cây phượng già, len lỏi đến từng trái tim bé nhỏ đang háo hức bước vào hành trình học vấn đầu tiên.

Tiếng trống trường đầu tiên trong đời học trò ấy – đối với tôi – không chỉ là hiệu lệnh. Nó như một nhịp gõ kỳ diệu, mở cánh cửa vào thế giới con chữ, bảng đen, thầy cô, bè bạn. Đó là khoảnh khắc tôi chính thức trở thành học sinh – một dấu mốc không thể nào quên.

Chiếc trống – người bạn thầm lặng của tuổi thơ

Trên hành lang dài, cạnh văn phòng hiệu trưởng, chiếc trống trường vẫn lặng lẽ đứng đó. Không nói, không cười, không di chuyển – nhưng lại là người “nói” nhiều nhất trong suốt 12 năm học. Mỗi ngày, nó báo hiệu giờ học, giờ chơi, giờ tan trường. Mỗi buổi lễ, nó vang lên trong tiếng quốc ca thiêng liêng. Mỗi lần thi cử, nó trở nên nghiêm trang hơn bao giờ hết.

Trống trường không chỉ là vật dụng. Nó là biểu tượng, là ký ức, là cảm xúc. Nó gắn liền với bao kỷ niệm: những buổi đi học muộn vội vã khi trống đã điểm, những giờ ra chơi chạy ùa ra sân ngay sau tiếng “tùng… tùng…”, những buổi tổng kết cuối năm, tiếng trống vang lên như lời tiễn biệt lặng lẽ.

Tiếng trống trường – nhịp đập văn hóa học đường

Trong thời đại công nghệ, nhiều trường đã thay thế trống bằng chuông điện tử hoặc loa phát nhạc báo giờ. Thế nhưng, có điều gì đó rất con người, rất thân thuộc ở tiếng trống thủ công – thứ âm thanh ngân vang một cách đầy tự nhiên, không bị lập trình sẵn, không lạnh lùng vô cảm.

Mỗi chiếc trống đều mang linh hồn riêng, được tạo nên từ đôi tay tài hoa của những nghệ nhân làng nghề trống Đọi Tam (Hà Nam). Từ thân gỗ mít già được đục đẽo, đến mặt trống bằng da trâu được phơi nắng căng đều, mọi chi tiết đều được thực hiện với sự nâng niu, tôn kính. Trên mặt trống, nhiều nơi còn vẽ hoa văn trống đồng – biểu tượng của nền văn minh lúa nước. Trống không chỉ để điểm giờ, mà còn là hiện thân của văn hóa Việt Nam trong môi trường giáo dục.

Tiếng trống trường của kỷ niệm và chia ly

Tôi nhớ mãi ngày chia tay cuối cấp ba. Cả lớp đứng thành hàng dài, mắt ai cũng đỏ hoe. Sau lời phát biểu của thầy hiệu trưởng, tiếng trống bỗng vang lên – không mạnh mẽ như ngày khai giảng, mà chậm rãi, nghẹn ngào. Tiếng trống như thay lời nói: “Chúc các em vững vàng bước vào đời. Hẹn một ngày trở lại…”

Bạn tôi bật khóc. Em nói, “Ngày mai thôi là không còn nghe tiếng trống này nữa…” Chúng tôi cùng im lặng, chỉ còn tiếng trống vang xa rồi lắng lại trong tim – âm vang của tình thầy, nghĩa bạn, và cả một quãng đời thanh xuân.

Tiếng trống trường đầu tiên trong đời học trò ấy – đối với tôi – không chỉ là hiệu lệnh. Nó như một nhịp gõ kỳ diệu, mở cánh cửa vào thế giới con chữ (Ảnh: internet)

Giữ gìn thanh âm truyền thống giữa thời đại mới

Ngày nay, việc hiện đại hóa giáo dục là tất yếu. Nhưng vẫn cần giữ lại những giá trị văn hóa truyền thống – trong đó có tiếng trống trường. Không chỉ vì tính tiện ích, mà vì nó là một phần hồn cốt của tuổi học trò Việt Nam.

Mỗi năm học mới nhiều trường vẫn giữ nghi lễ khai giảng với nghi thức đánh trống: ba hồi chín tiếng. Mỗi tiếng trống là một lời gửi gắm: hãy học tập tốt, hãy sống tử tế; hãy giữ gìn những giá trị đẹp của dân tộc.

Chiếc trống trường không cần phát Wi-Fi; không cần Bluetooth – nhưng lại có khả năng kết nối trái tim của hàng triệu thế hệ học trò. Đó là điều mà không công nghệ nào có thể thay thế.

Hồi trống đánh thức ký ức

Tiếng trống trường – Âm thanh tưởng như đơn sơ – lại mang trong mình sức mạnh gợi mở cả một miền ký ức. Đó là tiếng gọi của những ngày đầu tiên cắp sách tới trường, là nhịp gõ của kỷ luật; sự trưởng thành, là hồi vang của niềm vui và giọt nước mắt chia tay.

Và nếu bạn từng là học trò, chắc chắn, trong một khoảnh khắc nào đó; bạn đã từng dừng lại và lắng nghe – tiếng trống trường vang lên từ sâu trong ký ức.