MUC WomenThế giới Phụ nữ, hạnh phúc gia đình
Theo một số chuyên gia, hạt vi nhựa có thể làm giảm khả năng sinh sản, ảnh hưởng đến hormone, thai nhi, gây ra một số vấn đề cho nội tạng trong cơ thể.
Hạt vi nhựa (microplastic) là những mảnh nhựa có đường kính nhỏ hơn 5mm được tìm thấy trong môi trường. Con người có thể hấp thụ chúng thông qua việc sử dụng các sản phẩm được đóng gói sẵn.
Các nhà khoa học Hà Lan lần đầu tiên phát hiện hạt vi nhựa trong máu người vào ngày 24.3.2022; nghiên cứu được công bố trên tạp chí môi trường quốc tế; và được xem là công trình khoa học đầu tiên phát hiện hạt vi nhựa trong máu người.
Xem nhanh
Tác động của hạt vi nhựa đến sức khỏe của con người
Jodi Flaws, phó giám đốc Chương trình độc chất môi trường liên ngành tại Đại học Illinois, giáo sư khoa sinh học cho biết, các nghiên cứu về vi nhựa đang ở giai đoạn đầu; hiện chưa có đủ thông tin để kết luận về ảnh hưởng trực tiếp của nó đến sức khỏe.
Tuy nhiên, Pete Myers, giáo sư Đại học Carnegie Mellon, nhà sáng lập tổ chức Khoa học Sức khỏe Môi trường nhận định, vi nhựa có hại đến sức khỏe; chúng gây hại cho nội tạng, sức khỏe sinh sản, gây béo phì và làm chậm phát triển ở trẻ em.
Nghiên cứu trình bày tại hội nghị của Trung tâm Phát triển Bền vững Môi trường Đô thị Rutgers chỉ ra rằng, hạt vi nhựa có thể truyền từ người mẹ sang thai nhi thông qua nhau thai khi đang phát triển. Theo kết quả khác được phân tích trên động vật, hạt vi nhựa có thể vượt qua lớp màng cứng bảo vệ não khỏi các dị vật xâm nhập.
Một số hóa chất tồn tại trong hạt vi nhựa và tác hại
Giáo sư Myers (Đại học Carnegie Mellon) cho biết, một số loại vi nhựa có thể làm rò rỉ bisphenol A và phthalates. Đây là hai hóa chất gây hại rất nhiều cho sức khỏe của con người.
Tác hại của Bisphenol A (BPA) trong hạt vi nhựa
Theo thông tin trên Zingnews.vn, vào tháng 8.2020, một nhóm chuyên gia tại Mỹ đã phát hiện ra hạt vi nhựa trong các mẫu phổi, gan, lá lách và thận được xét nghiệm ở quốc gia này. Đồng thời cũng phát hiện hóa chất bisphenol A (BPA) xuất hiện trong tất cả 47 mẫu thu thập.
Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) nhận xét BPA là chất “gây độc cho hệ sinh sản, phát triển và các hệ khác trong nghiên cứu trên động vật”.
Tác hại của Phthalates trong hạt vi nhựa
Phthalates – hóa chất gây ung thư
Giáo sư Flaws (Đại học Illinois) nhận định, Phthalates là nguyên nhân gây rối loạn hormone. Việc tiếp xúc với phthalate có liên quan đến tình trạng giảm testosterone ở nam giới. Flaws cho biết thêm, hạt vi nhựa tích tụ polychlorinated biphenyls; hóa chất này gây ung thư, suy giảm miễn dịch và nhiều vấn đề sinh sản.
Ngày 11.10.2021, một nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Environmental Pollution đã phát hiện ra phthalates; hóa chất tổng hợp này có thể góp phần gây ra 91.000-107.000 ca tử vong sớm trong nhóm tuổi 55-64 tuổi mỗi năm tại Mỹ.
Theo Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Quốc gia Mỹ, phthalates cũng gây ra các tác động sinh học đáng kể ngay cả khi tiếp xúc gián đoạn.
Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra phthalates có mối liên hệ mật thiết với vấn đề sinh sản; cụ thể là teo tinh hoàn ở bé trai, giảm lượng tinh trùng, nồng độ testosterone ở nam giới trưởng thành, dị tật bộ phận sinh dục. Nó cũng liên quan đến vấn đề tim mạch, béo phì ở trẻ em, hen suyễn; và các bệnh ung thư khác.
Phthalates – hóa chất có ở khắp mọi nơi trong cuộc sống hiện đại
Phthalates là nhóm lớn hóa chất được sử dụng thường xuyên để làm mềm nhựa. Nó tồn tại trong ngành công nghiệp đóng gói như bao bì thực phẩm, hộp xốp đựng thức ăn; dược phẩm, đồ chơi, lớp phủ tường, chất tẩy rửa, dầu bôi trơn, túi chứa máu, đường ống truyền.
Đây cũng là chất được dùng nhiều trong các sản phẩm chăm sóc cá nhân; điển hình như kem đánh răng, dầu gội, sơn móng tay, keo xịt tóc, kem dưỡng da sau cạo râu, xà bông, nước hoa… Loại phthalates phổ biến nhất được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da là diethyl phthalates (DEP).
Nó được gọi là “hóa chất có ở khắp mọi nơi”; bởi rất khó để tìm thấy một sản phẩm trong thế giới hiện đại mà không chứa hóa chất phthalates.
Con người hấp thụ bao nhiêu hạt vi nhựa mỗi năm?
Theo kết quả của một số cuộc nghiên cứu, hạt vi nhựa trong phân của trẻ sơ sinh cao gấp 10 lần so với người lớn; trẻ em được nuôi dưỡng bằng sữa bú bình đang nuốt hàng triệu hạt vi nhựa mỗi ngày.
Một nghiên cứu công bố vào tháng 6.2019, người Mỹ mỗi năm hấp thụ ít nhất 74.000 hạt vi nhựa; việc tiêu thụ này chỉ thông qua ăn uống và hít thở.
Nghiên cứu do Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới và các chuyên gia tại Đại học Newcastle ước tính; mỗi tuần mỗi người sẽ đưa khoảng 5 g nhựa vào cơ thể; tương đương với lượng nhựa của một chiếc thẻ tín dụng. Tuy nhiên, công trình còn khá nhiều tranh cãi và đang được xem xét.
Tháng 11.2021, nhóm nghiên cứu tại Đại học Hull (Anh) đưa ra báo cáo; chỉ riêng việc ở trong phòng khách đã có thể làm chúng ta tiếp xúc với hơn 24.000 hạt vi nhựa mỗi ngày.
Quy trình sử dụng nhựa để đóng gói thực phẩm đã thực sự nghiêm ngặt?
Hội đồng Hóa học Mỹ (ACC) cho biết, nhựa sử dụng để đóng gói thực phẩm cần đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA).
“Để giúp đánh giá độ an toàn, FDA xem xét thông tin trên vật liệu đóng gói; tìm hiểu xem các chất hóa học (dù chỉ liều lượng nhỏ) có thể di chuyển từ bao bì vào bên trong thực phẩm hay không”, ACC cho biết.
Song một số chuyên gia cho rằng quy định hiện hành chưa đủ nghiêm ngặt; hiện tại, các công ty không cần cung cấp dữ liệu đã được bình duyệt cho FDA mà có thể tự chỉ định chất tiếp xúc với thực phẩm là “trong ngưỡng an toàn”.
Để hạn chế tiêu thụ vi nhựa trong tiêu dùng hàng ngày, một số khuyến cáo đã được đưa ra. Tổ chức Consumer Reports chỉ ra một số cách như sau:
- Ăn nhiều thực phẩm tươi.
- Tránh sử dụng hộp nhựa đựng thực phẩm.
- Không hâm nóng thức ăn để trong bao bì nhựa.
- Uống nước trực tiếp từ vòi (đã qua quy trình lọc hoặc đun sôi để nguội) thay vì dùng nước đóng chai.
- Giảm thiểu lượng bụi nhà.
Hạt vi nhựa là một sản phẩm của nền khoa học phản tự nhiên; nó đang gây ra rất nhiều hệ lụy gây hại cho con người và sự sống. Làm gì để khắc phục hậu quả mà nó đã gây ra? Một câu hỏi dường như không chỉ dành cho riêng ai.
Có thể bạn quan tâm:
