Trong những năm gần đây, vấn đề bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử – văn hóa luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của các cấp chính quyền và cộng đồng. Đền Đuổm, một trong những di tích lịch sử quan trọng của tỉnh Thái Nguyên, đang được trùng tu, tôn tạo nhằm giữ gìn vẻ đẹp linh thiêng và giá trị văn hóa trên mảnh đất địa linh.

Bảo tồn di tích – Giữ gìn linh hồn văn hóa

Đền Đuổm, nằm dưới chân núi Đuổm thuộc xã Động Đạt, huyện Phú Lương, là di tích lịch sử – văn hóa quan trọng. Đền gắn liền với tướng Dương Tự Minh – vị danh tướng thời Lý, người có nhiều công lớn trong việc giữ gìn biên cương phía Bắc đất nước. Năm 1993, ngôi đền đã được công nhận là di tích lịch sử quốc gia, khẳng định vị thế quan trọng trong bức tranh văn hóa dân tộc.

Tuy nhiên, sau nhiều năm tồn tại, đền Đuổm bị xuống cấp, nhiều hạng mục kiến trúc bị hư hỏng, ảnh hưởng đến việc duy trì các hoạt động tín ngưỡng và tham quan. Nhận thấy tình trạng này, chính quyền tỉnh Thái Nguyên và huyện Phú Lương đã triển khai kế hoạch trùng tu, tôn tạo đền với nguồn kinh phí hơn 22 tỷ đồng, kết hợp từ nguồn vốn xã hội hóa.

Những nét đặc sắc về văn hóa và kiến trúc đền Đuổm

Đền Đuổm không chỉ mang giá trị tâm linh mà còn chứa đựng những nét đặc sắc về kiến trúc và văn hóa dân gian. Một số điểm nổi bật có thể kể đến như:

  • Đền được xây dựng theo phong cách kiến trúc truyền thống, với cổng tam quan, chính điện, các ban thờ được chạm trổ tinh xảo.
  • Nằm dưới chân núi Đuổm, ngôi đền có vị trí đắc địa, hài hòa với thiên nhiên, tạo nên một không gian tĩnh lặng, thanh bình.
  • Lễ hội đền Đuổm được tổ chức vào ngày 6 tháng Giêng âm lịch hàng năm, lễ hội thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương với các nghi thức rước kiệu, dâng hương, tế lễ cùng nhiều trò chơi dân gian đặc sắc như đấu vật, chọi gà, kéo co.
  • Đây là nơi thờ tự danh tướng Dương Tự Minh, một nhân vật lịch sử có công bảo vệ biên cương dưới thời Lý, đền Đuổm mang giá trị giáo dục truyền thống yêu nước cho các thế hệ sau.
Lễ hội đền Đuổm- Thái Nguyên (ảnh: internet)

Trùng tu với tinh thần giữ gìn bản sắc

Công tác trùng tu đền Đuổm không chỉ nhằm khôi phục kiến trúc mà còn tôn trọng tối đa các yếu tố lịch sử, văn hóa bản sắc. Các chuyên gia, nhà sử học, và nghệ nhân đã được huy động để đánh giá, thiết kế các hạng mục cải tạo sao cho phù hợp nhất với giá trị nguyên bản của di tích.

Theo quy hoạch, dự án trùng tu sẽ bao gồm các hạng mục chính như: sửa chữa và nâng cấp khu chính điện, phục dựng cổng đền theo phong cách kiến trúc truyền thống, cải tạo không gian cảnh quan và hệ thống đường dẫn vào đền. Nguyên tắc trùng tu được đặt ra là giữ gìn tối đa kiến trúc gốc, sử dụng chất liệu truyền thống và đảm bảo không làm thay đổi kết cấu di tích.

Bên cạnh đó, việc trùng tu cũng được giám sát chặt chẽ bởi các cơ quan chuyên môn, trong đó có Cục Di sản văn hóa (Bộ VHTTDL) để đảm bảo không ảnh hưởng đến giá trị lịch sử của công trình.

Tuy nhiên, việc tháo dỡ cổng đền để phục vụ trùng tu đã gây nhiều tranh cãi, khiến Cục Di sản văn hóa yêu cầu kiểm tra và có biện pháp bảo vệ. Việc trùng tu vẫn đang được tiến hành cẩn trọng, đảm bảo hài hòa giữa yếu tố lịch sử và nhu cầu bảo trì.

Khung cảnh nhìn từ cổng đền (ảnh: internet)

Gìn giữ và phát huy giá trị di tích

Việc trùng tu đền Đuổm không chỉ là hành động bảo vệ di sản văn hóa quý giá, mà còn góp phần giáo dục truyền thống, tài liệu quý báu cho các thế hệ mai sau. Màn trùng tu này chính là bước đi thiết thực để giữ gìn linh hồn dân tộc trong dòng chảy lịch sử và văn hóa Việt Nam.