Trong thời đại số, điện thoại thông minh trở thành công cụ liên lạc không thể thiếu; nhưng cũng đồng thời là cánh cửa dẫn đến nhiều chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi.

Mới đây, hình thức “cuộc gọi nháy máy” lại rộ lên, khiến nhiều người dùng không khỏi hoang mang. Vậy đâu là bản chất thật sự của thủ đoạn này, và làm sao để bảo vệ chính mình?

Chiêu trò cũ – Thủ đoạn mới

Những cuộc gọi nháy máy từ số lạ, đầu số nước ngoài; hoặc số lạ trong nước chỉ kịp đổ một hồi chuông rồi ngắt đã khiến không ít người tò mò gọi lại. Nhưng chỉ một thao tác tưởng như vô hại đó lại có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng: mất tiền, bị truy cập dữ liệu cá nhân; hoặc rơi vào bẫy giả danh.

Theo ghi nhận gần đây, nhiều người dùng tại Việt Nam đã phản ánh về hiện tượng này; đặc biệt là phụ nữ trung niên, người cao tuổi – những đối tượng thường dễ bị đánh trúng vào tâm lý tò mò hoặc lo lắng.

Lừa đảo công nghệ ngày càng tinh vi

Điểm đáng chú ý là các số điện thoại nháy máy thường có định dạng khá “đáng tin”, như bắt đầu bằng đầu số Việt Nam hoặc sử dụng kỹ thuật giả mạo số điện thoại (spoofing); khiến người dùng khó lòng phân biệt.

Sau khi gọi lại, người dùng sẽ bị trừ tiền qua cước quốc tế, bị yêu cầu cài đặt phần mềm độc hại; hoặc bị lừa khai báo thông tin cá nhân. Tinh vi hơn, một số đối tượng còn giả mạo cơ quan công an, ngân hàng; hoặc đối tác để chiếm đoạt lòng tin người bị hại.

Sau khi gọi lại, người dùng sẽ bị trừ tiền qua cước quốc tế, bị yêu cầu cài đặt phần mềm độc hại hoặc bị lừa khai báo thông tin cá nhân. (Ảnh: Internet)

Một số báo cáo cho thấy, những kẻ lừa đảo có thể kết nối các cuộc gọi đến hệ thống tự động giả mạo lời nhắn thoại từ ngân hàng hoặc cơ quan hành chính; khiến người nhận hoảng loạn và làm theo hướng dẫn lừa đảo.

Tâm lý người dùng: Mấu chốt của vấn đề

Các chuyên gia cảnh báo rằng, điểm yếu lớn nhất mà tội phạm mạng khai thác chính là tâm lý cả tin hoặc hoảng sợ. Nạn nhân thường cảm thấy lo lắng, sợ bỏ lỡ cuộc gọi quan trọng; hoặc tin rằng mình liên quan đến một vụ việc nghiêm trọng nào đó.

Thống kê từ các nhà mạng cho thấy, đa số nạn nhân là người không có nhiều hiểu biết về an toàn thông tin chưa từng được cảnh báo rõ ràng về các chiêu trò này; hoặc thiếu kỹ năng phản ứng khi gặp tình huống đáng ngờ.

Làm gì để không trở thành nạn nhân?

  • Không gọi lại những số điện thoại lạ, đặc biệt là từ nước ngoài hoặc số nghi vấn.
  • Cảnh giác với các cuộc gọi giả danh cơ quan chức năng; yêu cầu chuyển tiền, cung cấp mã OTP, hoặc thông tin cá nhân.
  • Sử dụng tính năng chặn số lạ, hoặc đăng ký dịch vụ lọc cuộc gọi rác từ nhà mạng.
  • Báo cáo các cuộc gọi nghi ngờ đến tổng đài 5656 hoặc cơ quan chức năng gần nhất.
  • Cập nhật kiến thức về an toàn số, đặc biệt là với người lớn tuổi và trẻ em trong gia đình.

Xu hướng lừa đảo thời đại số: Càng tiện lợi, càng cần đề phòng

Sự phát triển của công nghệ giúp cuộc sống tiện lợi hơn; nhưng cũng kéo theo nhiều rủi ro ẩn nấp. Theo chuyên gia an ninh mạng, xu hướng lừa đảo thời đại số sẽ còn tiếp tục biến đổi; không ngừng cập nhật các thủ thuật mới để đánh lừa người dùng.

Vì vậy, mỗi người cần giữ vững nguyên tắc “không cung cấp – không làm theo – không chuyển tiền” nếu có bất kỳ nghi vấn nào về cuộc gọi lạ. Đặc biệt, phụ nữ hiện đại – người quản lý gia đình cần trang bị kỹ năng nhận diện rủi ro; và hướng dẫn người thân trong gia đình cùng phòng tránh.