Site icon MUC Women

Cây cỏ xước – Cây thuốc nam gần gũi mà hiệu quả

Cây cỏ xước – Cây thuốc nam gần gũi mà hiệu quả

Cây cỏ xước từ lâu đã được biết đến như một vị thuốc Nam có nhiều tác dụng quý (Ảnh: Internet)

Ẩn mình khiêm nhường giữa đồng ruộng, bờ rào hay ven đường quê; cây cỏ xước từ lâu đã được biết đến như một vị thuốc Nam có nhiều tác dụng quý. Với hình dáng đơn sơ, sức sống mãnh liệt và khả năng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý, cỏ xước là minh chứng rõ ràng cho trí tuệ y học dân gian Việt Nam. Trong thời đại hiện nay, loài cây nhỏ bé này vẫn tiếp tục được y học hiện đại quan tâm nghiên cứu và ứng dụng.

Giới thiệu chung về cây cỏ xước

Cây cỏ xước, còn gọi là ngưu tất Nam; nam ngưu tất, cây thài lài gai; có tên khoa học là Achyranthes aspera L. hoặc Achyranthes bidentata, thuộc họ Rau dền (Amaranthaceae). Đây là loại cây thân thảo, sống lâu năm, cao khoảng 60–100cm, thân có rãnh dọc, màu lục pha tím.

Lá cỏ xước mọc đối, hình trứng hoặc bầu dục. Hoa nhỏ, mọc thành bông dài ở đầu cành, có màu trắng nhạt hay hồng tím. Toàn cây, từ rễ đến thân, lá và hạt đều có thể dùng làm thuốc. Cây mọc hoang nhiều ở vùng đồi núi, ven đường, hoặc được trồng trong các vườn thuốc Nam.

Cỏ xước trong ký ức dân gian

Với nhiều người lớn lên ở vùng quê, hình ảnh cỏ xước không lạ lẫm. Khi trẻ em chạy nhảy ven đồi, những bông hoa dài đầy gai nhỏ hay bám vào quần áo là hình ảnh quen thuộc. Còn trong gian bếp của các bà, các mẹ, bó cỏ xước phơi khô treo trên gác bếp là bài thuốc sẵn sàng cho mỗi khi đau xương, nhức khớp hay cảm mạo.

Cây cỏ xước không chỉ mang lại lợi ích về mặt y học, mà còn gợi nhắc đến sự mộc mạc, gần gũi, và những bài học về cách sống thuận tự nhiên mà ông bà xưa truyền dạy.

Cây cỏ xước từ lâu đã được biết đến như một vị thuốc Nam có nhiều tác dụng quý (Ảnh: Internet)

Thành phần hóa học và dược tính

Y học hiện đại đã nghiên cứu và tìm thấy trong cỏ xước nhiều thành phần hoạt chất có lợi như: saponin, ecdysterone, alkaloid, flavonoid, và các axit hữu cơ. Những hoạt chất này mang lại các dược tính sau:

Công dụng của cây cỏ xước trong y học cổ truyền

Theo Đông y, cỏ xước có vị đắng, tính mát, quy vào hai kinh can và thận. Từ lâu, cây được sử dụng trong nhiều bài thuốc với các công dụng như:

Với nhiều người lớn lên ở vùng quê, hình ảnh cỏ xước không lạ lẫm (Ảnh: Internet)

Một số bài thuốc dân gian từ cây cỏ xước

Lưu ý khi sử dụng cây cỏ xước

Cây thuốc dân dã trong thời hiện đại

Trong xu hướng sống xanh, sống chậm và quay về với thiên nhiên; cây cỏ xước đang ngày càng được nhiều người tìm hiểu và ứng dụng. Không chỉ xuất hiện trong các bài thuốc Nam cổ truyền, cỏ xước còn được chiết xuất trong các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe như trà thảo dược; viên uống xương khớp, hay cao dán giảm đau.

Giữa thị trường thuốc hiện đại đa dạng, cây cỏ xước vẫn giữ được vị thế riêng nhờ hiệu quả; an toàn, tiết kiệm và gắn bó với truyền thống y học dân tộc.

Dù không rực rỡ, cây cỏ xước vẫn âm thầm tồn tại và mang lại những giá trị thiết thực cho đời sống con người. Từ những tri thức y học cổ truyền đến những nghiên cứu khoa học hiện đại; cỏ xước ngày càng khẳng định vai trò của mình như một dược liệu quý; gần gũi, dễ sử dụng và có thể trồng tại nhà.

Hãy trân quý những cây thuốc quanh ta – Nơi mà mỗi chiếc lá; mỗi bông hoa đều ẩn chứa sức mạnh chữa lành từ thiên nhiên.